İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİNDE DÖKÜMANTASYON

1. GİRİŞ VE AMAÇ

İşyerlerinde çalışanları sağlık ve güvenlik açısından korumak ve mevcut durumu iyileştirmek için işin her safhasında çalışmalar yapılması gerekmektedir. 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile ülkemizde iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalar hız kazanmıştır. Bu kanun kaza olmadan önce tedbir almaya yönelik adımları ortaya koymuş ve idari para cezaları ile bu zorunlu adımları gerçekleştirmeyenlere yaptırım uygulamaktadır. Kanun öncesi durumda, çoğu işyerlerinde iş güvenliği ve sağlığı hizmetleri zorunlu olmadığı için bu çalışmalardan habersizdi. Kanun sonrası bu işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütenler zorluklarla karşılaşmaktadır. Evrak boyutu net bir şekilde oluşturulamamaktadır. Bundan dolayı işyerleri, çalışanlar ve ziyaretçiler işin önemi anlamakta zorluk çekmektedir ve bir bilinç oluşturulamamaktadır. Bu çalışmada işyerlerinde iş güvenliği bilincini oluşturmaya yönelik iş sağlığı ve güvenliği kurallarını içeren altyapının ayarlanması ve yönetimi ile ilgili hangi dokümanların hazırlanması gerektiğinin belirlenmesi ve rehber olması amaçlanmıştır.

2. YÖNTEM

İSG yönetimini sağlanmasında uygulamaya yönelik oluşturulacak kuralları içeren prosedür, form ve talimatların ve sistematiğinin oluşturulması bu çalışmanın yöntemini oluşturmaktadır.

3. BULGULAR

6331 sayılı kanunun iş sağlığı ve güvenliği kapsamında yapılacak işler genel manada tanımlanmıştır. İşyerlerinde bunun yönetimi için prosedürlerin ve formların oluşturulması zorunluluğu ortaya çıkmıştır. İş sağlığı ve güvenliği altyapısının dokümantasyonunun sağlanması için eğitim, risk değerlendirme, acil durum, sağlık gözetimi, iş kazaları ve meslek hastalıkları, izleme, ölçme ve değerlendirme, iş izinleri, alt işveren ve yüklenici, dosyalama ve arşiv prosedürleri ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bununla beraber iç yönergenin, bazı talimatların ve formların gerekliliği gündeme gelmiştir.

3.1. PROSEDÜRLER

İSG hizmetlerinin tam manada yürütülebilmesi için aşağıdaki prosedürlerin oluşturulması zorunluluğu ortaya çıkmıştır. Prosedürler içerik olarak 1.Amaç, 2.Kapsam, 3.Tanımlar, 4.Sorumluluk ve Yetki, 5.İlgili Dokümanlar ve 6.Uygulama başlıklarını içermelidir. Burada bu başlıkların içeriğine girilmeden genel olarak dikkat edilecekler üzerinde durulmaktadır. Özellikle prosedürlerin ilgili dokümanları neler olması gerektiği ve uygulama başlığı içerisinde hangi konuların ele alınması gerektiği genel olarak belirlenmiştir.

3.1.1. Eğitim Prosedürü

İş sağlığı ve güvenliği eğitimleri ile ilgili zorunluluk yasal olarak 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği kanunun 17. maddesinde çalışanların eğitimleri başlığı altında ortaya konulmuştur[1]. Ayrıca “Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” ile eğitimlerle ilgili dikkat edilmesi gerekenler anlatılmıştır[2].  Eğitim prosedürü hazırlanırken bu yönetmelikteki hususları karşılayacak şekilde olmasına dikkat edilir. Prosedürün ilgili dokümanlar bölümünde aşağıdakiler kesinlikle olmalıdır.

1.     Yıllık Eğitim Programı

2.     Eğitim Katılımcı İmza Listesi Formu

3.     Eğitim Sınav Formu

4.     İş Başı Eğitim Konuşmaları Formu

Uygulama başlığı altında aşağıda yer alan eğitimler detaylı olarak ele alınmalıdır.

1.     Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi(Periyodik)

2.     İş Sağlığı ve Güvenliği Kurul Eğitimi

3.     Destek Elemanları Eğitimi

4.     Risk Değerlendirme Eğitimi

5.     Mesleki Yeterlilik Eğitimleri

6.     Mesleki Eğitimler

7.     İşe bağlı özel eğitimler (yüksekte çalışma gibi)

3.1.2. Risk Değerlendirme Prosedürü

İşyerlerinde risk değerlendirme ilgili yasal zorunluluk 6331 sayılı kanunun 10. maddesinde belirtilmektedir[1]. İşyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönünden yapılacak risk değerlendirmesinin usul ve esasları “İş Sağlığı Ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği” ile ortaya konulmuştur[3]. Bu yönetmeliği rehber alarak Risk Değerlendirme Prosedürü oluşturulması ihtiyacı çıkmıştır. Prosedürün ilgili dokumanlar aşağıdakiler kesinlikle yer almalıdır.

1.     İşyeri Hakkında Bilgiler Formu

2.     Tehlike Tanımlama Formu

3.     Risk Analiz Formu

4.     Aksiyon Takip Formu

5.     Risk Değerlendirmesi Kontrol Formu

Uygulamalar başlığı altında aşağıda belirtilen başlıklar işlenmelidir.

1.     Risk Değerlendirme Adımları

2.     İşyeri Hakkında Bilgi Toplanması

3.     Tehlike Kaynaklarının Belirlenmesi

4.     Risklerin Belirlenmesi, Analizi ve Risk Analiz Yöntemi

5.     Risk Kontrol Adımları

6.     Dokümantasyon

7.     Risk Değerlendirmesinin Yenilenmesi

3.1.3. Acil Durum Prosedürü

İşyerlerinde acil durumlarla ilgili yasal zorunluluk 6331 sayılı kanunun 11. maddesinde belirtilmektedir[1]. İşyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği açısından acil durum planlarının hazırlanması, önleme, koruma, tahliye, yangınla mücadele, ilk yardım ve benzeri konularda yapılması gereken çalışmalar ile bu durumların güvenli olarak yönetilmesi ve bu konularda görevlendirilecek çalışanların belirlenmesi ile ilgili usul ve esasları “İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik” ile düzenlenmiştir[4]. Bu yönetmelik karşılayacak şekilde Acil Durum Prosedürü hazırlanması zorunluluğu işyerlerinde ortaya çıkmıştır. Prosedürün ilgili dokümanlar kısmında aşağıda belirtilenler kesinlikle yer almalıdır.

1.     Acil Durum Planı (ADP)

2.     Acil Durum Tahliye Krokisi (ADTK)

3.     Acil Durum Haberleşme ve Ekip Listesi

4.     Acil Durum Tahliye Grupları Yoklama Listesi

5.     Acil Durum Tatbikat Raporu[5]

6.     Acil Durum Ekipmanları Kontrol Listesi

Uygulama başlığı altında aşağıda yer alan konu başlıkları detaylı olarak ele alınmalıdır.

1.     Acil Durum Yönetimi

2.     Acil Durum Ekibi Görevleri

3.     Acil Durum Planının Hazırlanması, Onaylanması ve Yayınlanması

4.     Acil Durum Tahliye Krokisinin Hazırlanması, Onaylanması ve Yayınlanması

5.     Acil Durum Planlarının ve Listelerinin Gözden Geçirilmesi

6.     Acil Durum Müdahale Ekipmanları

7.     Eğitim ve Tatbikat

8.     İş Kazaları Raporlama

3.1.4. Sağlık Gözetimi Prosedürü

Sağlık Gözetimi ile ilgili işyerleri için yasal zorunluluk 6331 sayılı kanunun 15. maddesinde belirtilmektedir[1]. Bu prosedürün ilgili dokümanlar bölümünde aşağıdakiler yer almalıdır.

1.     İşe Giriş / Periyodik Muayene Formu[6]

2.     Tahlil ve Tetkik Raporları

Uygulama başlığı altında aşağıda yer alan konu başlıkları detaylı olarak ele alınmalıdır.

1.     İşe Giriş ve Periyodik Muayeneler

2.     İş Kazası

3.     Meslek Hastalığı

3.1.5. İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları Prosedürü

İşyerlerinde iş kazası ve meslek hastalıklarının kayıt ve bildirimi ile ilgili yasal zorunluluk 6331 sayılı kanunun 14. maddesinde belirtilmektedir[1]. Buradaki belirtilen durumları karşılayacak şekilde İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları Prosedürü oluşturulması ihtiyacı oluşmaktadır. Bu prosedürün ilgili dokümanlar bölümünde aşağıdakiler yer almalıdır.

1.     Kaza ve Ramak Kala İş Akış Şeması

2.     Ramak Kala/Tehlike Bildirim Formu

3.     Ramak Kala/Tehlike Bildirim Takip Formu

4.     Kaza/Olay Tutanağı

5.     Kaza/Olay Araştırma Formu

6.     Kaza/Olay Takip Formu

7.     İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirim Formu (SGK)

Uygulama başlığı altında aşağıda yer alan konu başlıkları detaylı olarak ele alınmalıdır.

1.     Ramak Kala/Tehlike Bildirimi ve Araştırılması

2.     İş Kazası Olması Durumunda Yapılması Gerekenler

3.1.6. İzleme, Ölçme ve Değerlendirme Prosedürü

İş Sağlığı ve Güvenliği performansını düzenli bir şekilde izleme ve ölçme yöntemlerini tanımlamak amacıyla İzleme, Ölçme ve Değerlendirme Prosedürü oluşturulması gereklidir. Bu prosedürün ilgili dokümanlar bölümünde aşağıdakiler yer almalıdır.

1.     Makine Ekipman Listesi[7]

2.     Yıllık Performans İzleme Ölçme Planı

3.     Yıllık Çalışma Planı[8]

4.     Yıllık Eğitim Programı[2]

5.     Yıllık Değerlendirme Raporu[8]

Uygulama başlığı altında aşağıda yer alan konu başlıkları detaylı olarak ele alınmalıdır.

1.     İzlenecek Parametreler

a)  Ortam Ölçümleri [9] [10]

b)  Periyodik Kontroller[7]

c)  Kazalar

d)  Kurul Toplantıları[11]

e)  Eğitimler

f)   Sağlık Gözetimleri

3.1.7. İş İzinleri Prosedürü

Bazı tehlikeli işlerle çalışma esnasında çalışanı oluşabilecek muhtemel tehlikelere karşı korumak ve konu ile ilgili olarak yapılacak işleri, sorumluluklarını belirlemek ve planlamak için sistem oluşturmaktır. Bu doğrultuda İş İzinleri Prosedürü oluşturulması gerekmektedir[12]. Bu prosedürün ilgili dokümanlar bölümünde aşağıdakiler yer almalıdır.

1.     Genel Çalışma İzni Formu

2.     Yüksekte Çalışma İş İzin Formu

3.     Elektrikle Çalışma İzin Formu

4.     Sıcak Çalışma İş İzin Formu

5.     Kapalı Alanlarda Çalışma İzin Formu

6.     Kazı İzin Formu

Uygulama başlığı altında aşağıda yer alan konu başlıkları detaylı olarak ele alınmalıdır.

1.     Çalışma İzninin Alınmasına Gerek Olan/ Olmayan İşler

2.     Formların Düzenlenmesi

3.     İşin Başlatılması

4.     İşin Kontrolü

5.     Çalışma İzinlerinin İptali

6.     İşin Tamamlanması

3.1.8. Alt işveren veya Yüklenici Prosedürü

Bu prosedürün ilgili dokümanlar bölümünde aşağıdakiler yer almalıdır.

1.     Alt işveren veya Yüklenici İş Sağlığı Güvenliği Şartnamesi

2.     Genel Çalışma İzni Formu

3.     Alt işveren veya Yüklenici Denetim Formu

Uygulama başlığı altında aşağıda yer alan konu başlıkları detaylı olarak ele alınmalıdır.

1.     Genel Kurallar

2.     Teslim Edilecek Evraklar

3.     Özel İzin Gerektiren İşler

4.     Denetim

3.1.9. Dosyalama ve Arşiv Prosedürü

1.     Çalışan İSG Klasörü: İSG çalışmalarında her personel için, iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer yetkili kimselerin istediğinde ulaşabilmesini sağlamak amacıyla, bir iş güvenliği ve bir iş sağlığı dosyası oluşturulmalıdır. İşe giriş ve periyodik sağlık raporları içeren çalışan sağlık dosyaları (Ek-2 Formu İşyeri Hekimince Verilen, Aşı Takip Formu vb.) çalışanın mahremiyetinin gözetilmesi sebebiyle, iş yeri hekimi tarafından tutulacak ve istendiğinde bilgilendirme yapılacaktır. Çalışan İş Güvenliği klasöründe aşağıdaki kayıtlar yer almalıdır.

a)    Çalışan görev tanımı

b)    Mesleki eğitim veya yeterlilik sertifikası[13] [14]

c)    Operatör belgeleri (vinç, forklift, iş makinası kullanım sertifikası, ehliyet, kaynakçı sertifikası, ekat sertifikası vb)

d)    Gerekiyorsa özel eğitim sertifikası (yüksekte çalışma eğitim sertifikası gibi) [12]

e)    Temel iş sağlığı ve güvenliği eğitimi ve diğer İSG ile alakalı eğitim aldığına dair belgeler

f)     KKD teslim edildiğine, çalışanın verilen kkd konusunda eğitildiğine dair belgeler [15]

g)    Doküman dağıtım tutanağı (Talimat, ADP, Risk Değerlendirmesi vb.)

h)    İş kazası evrakları nüshası

i)     Varsa iş başı eğitimlerinin evrakı

j)     Destek elemanları için ilkyardımcı sertifikası, arama-kurtarma, tahliye ve yangın eğitim belgeleri

k)    Yapılan işle ilgili işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanının önereceği diğer belgeler

2.     İSG İç Yönerge – Doküman Klasörü: İSG kapsamında hazırlanmış aşağıdaki iç yönerge ile ilgili kayıtlar ve diğer dokümanlar burada yer alır.

a)    İç Yönerge

b)    Talimatlar (Genel isg çalışma talimatları ve makine ekipman kullanma talimatları.

c)    Formlar

d)    Tespit Öneri Defteri (Onaylı Defter) [16]

e)    Diğer dokümanlar

3.     Acil Durum Kayıtları Klasörü: Acil durumlara müdahale kapsamında hazırlanmış ve onaylanmış tüm kayıtlar bu klasörde yer alır.

a)    Acil Durum Prosedürü

b)    Acil Durum Planı (ADP)

c)    Acil Durum Tahliye Krokisi (ADTK)

d)    Acil Durum Haberleşme ve Ekip Listesi

e)    Acil Durum Tahliye Grupları Yoklama Listesi

f)     Acil Durum Tatbikat Raporu

g)    Acil Durum Ekipmanları Kontrol Listesi

h)    Diğer kayıtlar

4.     Risk Değerlendirme Kayıtları Klasörü: Risk değerlendirme kapsamında hazırlanmış ve onaylanmış tüm kayıtlar bu klasörde yer alır.

a)    İşyeri Hakkında Bilgiler Formu

b)    Tehlike Tanımlama Formu

c)    Risk Analiz Formu

d)    Aksiyon Takip Formu

e)    Aksiyon Kayıtları

f)     Risk Değerlendirmesi Kontrol Formları

g)    Diğer kayıtlar

5.     İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları Kayıtları Klasörü: Kaza Olay Araştırma ile ilgili Kayıtlar bu klasörde yer alır.

a)    İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları Prosedürü

b)    Kaza Olay Araştırma Prosedürü

c)    Kaza ve Ramak Kala İş Akış Şeması

d)    Ramak Kala/Tehlike Bildirim Formu

e)    Ramak Kala/Tehlike Bildirim Takip Formu

f)     Kaza/Olay Tutanağı

g)    Kaza/Olay Araştırma Formu

h)    Kaza/Olay Takip Formu

i)     Diğer Kayıtlar

6.     İzleme, Ölçme ve Değerlendirme Kayıtları Klasörü: İzleme ve Ölçme ile ilgili tüm kayıtlar bu klasörde yer alır.

a)    İzleme, Ölçme ve Değerlendirme Prosedürü

b)    Makina Ekipman Listesi

c)    Yıllık Performans İzleme Ölçme Planı

d)    Ortam Ölçüm Raporları

e)    Periyodik Kontrol ve Bakım Raporları

f)     Yıllık Çalışma Planı

g)    Yıllık Değerlendirme Raporu

h)    Yıllık Eğitim Programı

i)     Eğitim Katılımcı İmza Listesi Formu

7.     Tutanak ve Görevlendirme Kayıtları Klasörü: Bu klasörde aşağıdaki kayıtlar yer alır.

a)    İSG Kurul Toplantı Tutanakları

b)    İSG Kurul Üyeleri Olur Kayıtları

c)    Risk Değerlendirme Ekibi Olur Kayıtları

d)    İşyeri Hekimi, İş Güvenliği Uzmanı, Diğer Sağlık Personeli Görevlendirme Evrakları ve Sözleşme Nüshaları [16]

e)    Çalışan Temsilcisi Seçilme ve Atama Kayıtları [17]

f)     Diğer Belge Niteliğindeki İsg Kayıtları

8.     Alt işveren ve Yüklenici Kayıtları Klasörü: Alt işveren ve yüklenici ile ilgili isg kayıtları bu klasörde yer alır.

a)    Alt işveren ve Yüklenici Prosedürü

b)    Alt işveren ve Yüklenici İş Sağlığı, Güvenliği ve Çevre Şartnamesi

c)    Genel Çalışma İzin Formu

d)    Alt işveren ve Yüklenici İSG Kayıtları

e)    Diğer Kayıtlar

3.2. İÇ YÖNERGE, TALİMAT VE FORMLAR

3.2.1. İç Yönerge

Elli ve daha fazla çalışanın bulunduğu ve altı aydan fazla süren sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği kurulu oluşturulması zorunludur. Bu kurul il olarak işyerinin niteliğine uygun bir iş sağlığı ve güvenliği iç yönerge hazırlamakla yükümlüdür[11]. Bu kapsamda oluşturulacak iç yönergede aşağıda belirtilen ana ve alt başlıkları içermelidir. Bu başlıkların içerisinde prosedürlerde anlatılmış bölümler için ilgili prosedüre atıf yapılmalıdır. Tekrarda detaylı yazılmasına gerek yoktur.

1.     Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar Ve Kısaltmalar

a)    Amaç

b)    Kapsam

c)    Dayanak

d)    Tanımlar Ve Kısaltmalar

e)    İş Sağlığı Ve Güvenliği Politikası

2.     İşveren Ve Çalışanların Yükümlülüğü

a)    İşverenin Yükümlülüğü

b)    Çalışanların Yükümlülüğü

3.     Görev, Yetki Ve Sorumluluklar

a)    İş Güvenliği Uzmanı

b)    İş Güvenliği Uzmanlarının Yetkileri

c)    İş Güvenliği Uzmanlarının Yükümlülükleri

d)    İşyeri Hekimi

e)    İşyeri hekiminin yetkileri

f)     İşyeri hekiminin yükümlülükleri

g)    Destek Elemanları

h)    Çalışan Temsilcisi

4.     İş Sağlığı Ve Güvenliği Kurulu

a)    İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu’nun Oluşumu

b)    İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu’nun Çalışması

c)    İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu’nun Görev ve yetkiler

5.     İş Sağlığı Ve Güvenliği Uygulama Esasları

a)    İzlenecek Prosedürler

b)    İlk İşe Başlatma

c)    Risk Değerlendirme Çalışmaları

d)    Acil durum Müdahale Hazırlıkları ve Tahliye Yöntemleri

e)    Acil Durumlarda Görevlendirilecek çalışanların belirlenmesi

f)     Periyodik Kontroller ve Güvenlik Tedbirleri

g)    Sağlık Kontrolleri

h)    Eğitim Çalışmaları

i)     Kişisel Koruyucular Ve İş Güvenliği Ekipmanları

j)     Sağlık Güvenlik İşaretleri

k)    Denetim Çalışmaları

l)     Noter Onaylı Defter

m)  Şikâyet, Öneri ve İletişim Mekanizması

n)    Ziyaretçiler/Tamir Bakım İçin Gelenler / Alt Yükleniciler

o)    Kaza, Olay ve Hasarsız Olayların Raporlanması, Bildirilmesi

6.     Genel Güvenlik Kuralları

a)    Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması

b)    Risk Değerlendirmesi ve Risk Azaltma Planları

c)    Acil Durumlarda Yapılacak İşler

d)    Çalışma Talimatları

e)    İletişim

f)     Sağlığı Ve Güvenliği Uygulamalarına Yönelik Genel Kurallar

g)    İşyeri kapalı ve açık alanlarında,

7.     Son Hükümler

a)    Cezai Hükümler

b)    Yürürlük

c)    Yürütme

3.2.2. Talimatlar

Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili bilgilendirilmesi için genel olarak aşağıdaki talimatlara ihtiyaç duyulmaktadır. Aynı zamanda işveren çalışanlarını iş sağlığı ve güvenliği açısında çalışanlarını bilgilendirme görevini bir kısmını bu talimatlar aracılığıyla yerine getirebilir. Burada belirtilen talimatlar genel talimatlardır. İşyerinde yapılan işler, kullanılan ekipmanlar ve ürünler, çalışma yöntemleri gibi durumlar göz önünde bulundurularak tek tek hazırlanmalıdır. Eğer işyerinde önceden hazırlanmış makine kullanma talimatları yada iş çalışma talimatları varsa bunlar incelenmeli, sağlık ve güvenlikle alakalı bölümler yoksa eklenmeli yada varsa geliştirilmelidir. Talimatlar yazım olarak amaç, kapsam, ilgili dokümanlar ve uygulama başlıklarını içermelidir.

1.     Kimyasallarla Çalışma Talimatı

1.     KKD Kullanma Talimatı

2.     Güvenli Araç Kullanma Talimatı

3.     Ekranlı Araç Kullanma Talimatı[18]

4.     Elektrik Bakım Onarım Teknik Emniyet Çalışma Talimatı

5.     Depolarda Güvenli Çalışma Talimatı

6.     El Aletleri İle Çalışma Talimatı

7.     Elektrikli El Aletleri İle Güvenli Çalışma Talimatı

8.     Elle Taşıma İşleri Talimatı[19]

9.     İş Hijyeni Talimatı

10.  Jeneratör, Kompresör ve Kazan İşlerinde Güvenli Çalışma Talimatı

11.  Kaldırma ve Yükleme Ekipmanları Kullanma Talimatı

12.  Kapalı Alanlarda Çalışma Talimatı

13.  Kazı İşleri Talimatı

14.  Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Talimatı [20]

15.  Sıcak İşlerde Çalışma Talimatı

16.  Temizlik İşleri Talimatı

17.  Yüksekte Güvenli Çalışma Talimatı

18.  Ziyaretçi Bilgilendirme Talimatı

19.  Kilitleme Etiketleme Talimatı

3.2.3. Formlar

Prosedürlerin içinde belirtilen formlar dışında aşağıda formların oluşturulması işyerinde iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülmesi için gerekli olmaktadır. Burada belirtilen formların bazıları bilgilendirme boyutundadır. Örneğin kimyasal depolama matrisi çalışanın kimyasalları depolarken nelere dikkat edeceğini gösterecek şekilde bilgilendirici bir form olmalıdır. Kişisel Koruyucu Donanım Matrisi de hem çalışana hem de işverene yol gösterecek nitelikte olmalıdır. Burada hangi işte hangi kişisel koruyucu donanım gerektiği net bir şekilde belirtilmelidir. Bazı formlarda işe dönük uygulamaya yönelik olmalıdır. Doküman dağıtım tutanağı çalışan özel olmalı ve iş sağlığı ve güvenliği konularında çalışanları bilgilendirmeye yönelik hazırlanan tüm evrakların adını, kodunu, revizyon tarihini, tebliği tarihini ve tebliğ edenin imzasını taşımalıdır. Genel oluşturulması gereken bazı formlar aşağıdaki gibidir.

1.     Kimyasal Depolama Matrisi[21]

2.     Tehlike Sembolleri Tablosu

3.     Genel Çalışma İzni Formu

4.     Acil Durum Tahliye Grupları Yoklama Listesi

5.     Doküman Dağıtım Tutanağı

6.     Yüksekte Çalışma İş İzin Formu

7.     Elektrikle Çalışma İzin Formu

8.     Sıcak Çalışma İş İzin Formu

9.     Kapalı Alanlarda Çalışma İzin Formu

10.  Kazı İzin Formu

11.  Kişisel Koruyucu Donanım Matrisi

12.  Kişisel Koruyucu Donanım Kullanımına İlişkin Risk Belirleme Tablosu

13.  Kişisel Koruyucu Donanım Zimmet Formu

14.  Kişisel Koruyucu Donanım Uygunluk Kontrol Formu

15.  Ziyaretçi Tutanağı

4. SONUÇ

İş sağlığı ve güvenliği kültürünün oluşması için işveren, çalışan ve bu hizmeti sağlayan profesyoneller sorumluluklarını, görevlerini ve yetkilerini net bir şekilde bilmesi gerekmektedir. Hukuksal açıdan şartlar genel olarak net olmasına karşılık uygulama açısından da şartlar net olması zorunludur. Burada işyeri özelinde altyapı oluşturulma ihtiyacı ortaya çıkmaktadır. Bu altyapının net bir şekilde dokümante edilebilmesi iş güvenliği kültürünün işyeri özelinde en önemli adımdır. Daha sonrasında yönetim bu altyapıyı işletebilme iradesini göstermesi gerekmektedir. Yönetim bu iradeyi gösterebildiğinde, işyerinde bir kaç yıl içinde herkes sorumluklarını ve görevlerini net bir şekilde anlamış olacaktır. Bunun sonucunda işyerinin tasarımından işin yürütümüne işin her safhasında iş güvenliği dikkate alınılacaktır. Burada ortaya konulan iş sağlığı ve güvenliği doküman altyapısı rehberliğinde işyerlerinde altyapısını oluşturup ve uygulanması için irade koyanlar aşağıdaki olumlu etkileri göreceklerdir.

1.     Kazalar minimize olması

2.     Daha sağlıklı ve güvenli çalışma ortamı

3.     Yasal yükümlüklerin rahatlıkla yerine getirilmesi

4.     Herkes tarafından benimsenen ve uygulanan iş güvenli bilinci

5.     Maddi kayıpların azalması

6.     Üretimin ve ürünün güvenliği

5. KAYNAKLAR

[1] T.C. Resmi Gazete. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu.30 Haziran 2012. Sayı: 28339, Başbakanlık Basımevi, Ankara

[2] T.C. Resmi Gazete. Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik.15 Mayıs 2013. Sayı: 28648, Başbakanlık Basımevi, Ankara

[3] T.C. Resmi Gazete. İş Sağlığı Ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği. 29 Aralık 2012. Sayı: 28512, Başbakanlık Basımevi, Ankara

[4] T.C. Resmi Gazete. İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik. 18 Haziran 2013. Sayı: 28681, Başbakanlık Basımevi, Ankara

[5] T.C. Resmi Gazete. Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik. 19 Aralık 2007. Sayı: 26735, Başbakanlık Basımevi, Ankara

[6] T.C. Resmi Gazete. İşyeri Hekimi Ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk Ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik. 20 Temmuz 2013. Sayı: 28713, Başbakanlık Basımevi, Ankara

[7] T.C. Resmi Gazete. İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık Ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği. 25 Nisan 2013 . Sayı: 28628, Başbakanlık Basımevi, Ankara

[8] T.C. Resmi Gazete. İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk Ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik. 29 Aralık 2012. Sayı: 28512, Başbakanlık Basımevi, Ankara

[9] T.C. Resmi Gazete. İşyeri Bina Ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık Ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelik. 17 Temmuz 2013. Sayı: 28710, Başbakanlık Basımevi, Ankara

[10] T.C. Resmi Gazete. Çalışanların Gürültü İle İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik. 28 Temmuz 2013. Sayı: 28721, Başbakanlık Basımevi, Ankara

[11] T.C. Resmi Gazete. İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik. 18 Ocak 2013. Sayı: 28339, Başbakanlık Basımevi, Ankara

[12] T.C. Resmi Gazete. Yapı İşlerinde İş Sağlığı Ve Güvenliği Yönetmeliği. 05 Ekim 2013. Sayı: 28786, Başbakanlık Basımevi, Ankara

[13] T.C. Resmi Gazete. Meslekî Yeterlilik Kurumu Meslekî Yeterlilik Belgesi Zorunluluğu Getirilen Mesleklere İlişkin Tebliğ (Sıra No: 2017/1). 26 Eylül 2017. Sayı: 30192, Başbakanlık Basımevi, Ankara

[14] T.C. Resmi Gazete. Tehlikeli Ve Çok Tehlikeli Sınıfta Yer Alan İşlerde Çalıştırılacakların Mesleki Eğitimlerine Dair Yönetmelik. 13 Temmuz 2013. Sayı: 28706, Başbakanlık Basımevi, Ankara

[15] T.C. Resmi Gazete. Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik. 02 Temmuz 2013. Sayı: 28695, Başbakanlık Basımevi, Ankara

[16] T.C. Resmi Gazete. İş Sağlığı Ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği. 29 Aralık 2012. Sayı: 28512, Başbakanlık Basımevi, Ankara

[17] T.C. Resmi Gazete. İş Sağlığı Ve Güvenliği İle İlgili Çalışan Temsilcisinin Nitelikleri Ve Seçilme Usul Ve Esaslarına İlişkin Tebliğ. 29 Ağustos 2013. Sayı: 28750, Başbakanlık Basımevi, Ankara

[18] T.C. Resmi Gazete. Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik. 2 16 Nisan 2013. Sayı: 28620, Başbakanlık Basımevi, Ankara

[19] T.C. Resmi Gazete. Elle Taşıma İşleri Yönetmeliği. 24 Temmuz 2013. Sayı: 28717, Başbakanlık Basımevi, Ankara

[20] T.C. Resmi Gazete. Sağlık Ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliği. 11 Eylül 2013. Sayı: 28762, Başbakanlık Basımevi, Ankara

[21] T.C. Resmi Gazete. Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik. 12 Ağustos 2013. Sayı: 28733, Başbakanlık Basımevi, Ankara